Uitzending Gemist

Digitaal geheugenverlies

Onze beschaving draait tegenwoordig op steeds hogere toeren een tijd in van een ziekelijk korte aandachtsspanne. Deze trend zien we in de steeds snellere veranderingen in technologie, het korte termijn perspectief van het flitskapitalisme, de verkiezingskoorts die onze democratie gevangen houdt en hoe we zelf voortdurend afgeleid worden door het gevoel iets te missen en de noodzaak van multitasking. Het lijkt soms wel alsof we sinds de mythische drempel van het jaar 2000 gestopt zijn om ons de verre toekomst in te beelden. Dat staat op gespannen voet met de overlevering van eeuwenlang opgebouwde en verzamelde kennis: van het verleden naar ons, maar vooral ook naar volgende generaties. Net als elders worden in Nederland steeds meer bibliotheken gesloten en collecties ontmanteld. Recent bijvoorbeeld moest de bibliotheek van het wereldwijd geroemde Tropeninstituut zijn deuren sluiten. Tegenlicht volgde hoe een groot deel van de collectie werd verscheept naar haar nieuwe onderkomen in Egypte. Daar is de beroemde Bibliotheek van Alexandrië uit haar as herrezen, klaar om opnieuw het epicentrum van kennis te worden voor het volgende Informatietijdperk. En we gingen kijken bij het Internet Archive in San Francisco. Opvallend genoeg vinden we juist daar, in het Californië van Silicon Valley, bevlogen mensen die zich toeleggen op lange termijn denken. Op een verlaten defensieterrein wordt er hard gesleuteld aan de enige machine waarmee NASA-banden met gegevens van een historische maanreis nog bekeken kunnen worden. Rondom het epicentrum van alle snelle omwentelingen in de digitale wereld realiseert men zich namelijk ook bij uitstek de gevaren van een 'Digital Dark Age' (dat is niet alleen een doemscenario voor de toekomst: ook nu al is veel kennis niet meer toegankelijk omdat het in verouderde formats of op verouderde dragers is opgeslagen). De Long Now Foundation tenslotte, geeft ons een nieuwe mythe om weer na te kunnen denken over onze verantwoordelijkheid voor generaties 10.000 jaar na ons.

Bron: VPRO