Uitzending Gemist

Spinoza (1632-1677)

Serie reportages over denkers die belangrijk zijn voor het humanisme in relatie tot het actuele maatschappelijke debat. Benedictus de Spinoza onafhankelijke opstelling brengt hem al op jonge leeftijd in conflict met de joods-Sefardische gemeenschap waarin hij opgroeit. Benedictus de Spinoza wordt geboren in Amsterdam uit Portugees-Joodse ouders. Zijn onafhankelijke opstelling brengt hem al op jonge leeftijd in conflict met de joods-Sefardische gemeenschap waarin hij opgroeit. ‘Om goed te leven moeten we kennis verwerven, de rede volgen en ons niet laten meeslepen door emoties.’ Aldus Spinoza in zijn belangrijkste boek Ethica. En: ‘God is geen bovennatuurlijk wezen. God valt samen met de natuur.’ Door deze opvattingen werd hem goddeloosheid verweten. Zijn andere grote werk - Theologisch-politiek tractaat - is één van de oudste pleidooien voor vrijheid van meningsuiting. Beide boeken worden na publicatie meteen verboden. Praktisch filosoof Miriam van Reijen gaat in gesprek met een groep jonge geïnteresseerden over de rol en invloed van Spinoza’s gedachtegoed in onze tijd. Vrijheid van meningsuiting vs ‘Kwetsende Kunst’ Wanneer is kunst kwetsend? En wie bepaalt dat? Volgens Spinoza mag je alles zeggen, mits je niet aanzet tot handelen. Filosoof Joep Schrijvers geeft uitleg bij kwetsende kunst die wordt tentoongesteld in de zgn. Vrijdenkersruimte in het gebouw van de Tweede Kamer. Samen met curator van het virtuele museum voor Kwetsende Kunst Miryam Daru geeft Joep Schrijvers aan wat de criteria zijn om bepaald werk in dit museum op te nemen. Benedictus de Spinoza: “Een land kan alleen maar veilig en vrij zijn als er vrijheid van meningsuiting is.” Dat wil niet zeggen dat vrijheid van meningsuiting meteen vrijheid van handelen is, want “dat kan de vrijheid van de ander belemmeren.”

Bron: HUMAN