Uitzending Gemist

Het brein (2/4): Dick Swaab



Stuurt het brein ons of sturen wij ons brein? Internationaal is er vanuit de biologie, psychologie en andere takken van wetenschap baanbrekend onderzoek gedaan naar de werking van ons brein. Nederlandse onderzoekers spelen hierin een belangrijke rol. Regelmatig stuiten zij op taboes. De conclusie dat ons gedrag wordt bepaald door processen in ons brein staat haaks op het idee van de mens met een vrije wil. Vier prominente Nederlandse onderzoekers morrelen aan de grenzen van wie we denken te zijn. Naar aanleiding van de thema's die aan de orde komen, wordt er op de site gereageerd en wordt er gedebatteerd door o.a. wetenschappers van de Universiteit voor Humanistiek, waar van oudsher veel nadruk ligt op de vrije wil, de maakbare mens. Afl.: Het brein (2/4): Dick Swaab. 'Wij zijn ons brein' is een gevleugelde uitspraak van Dick Swaab, hoogleraar neurobiologie aan de Universiteit van Amsterdam en tot 2006 directeur van het Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek. De hersenen bevatten onze persoonlijkheid en dat is de reden dat wat je ook doet emotioneel geladen is. Swaab ontneemt ons de illusie van een vrije keuze of wil: ons brein leidt ons, in plaats van wij het brein. Swaab ging van dierexperimenteel onderzoek over op het doen van onderzoek bij hersenen van overleden mensen. Hij zette daartoe in 1985 de Nederlandse Hersenbank op, destijds een unicum in de wereld. Het hersenonderzoek kreeg hierdoor een enorme impuls. De hersenbank verstrekt hersenmateriaal van meer dan 3000 obducties aan zo'n 500 onderzoeksgroepen over de hele wereld, met als resultaat honderden publicaties met nieuwe inzichten in neurologische en psychiatrische ziektebeeden. De resultaten van zijn onderzoek leiden vaak tot weerstand en emotionele reacties. Toen Swaab college gaf over de verschillen in hersenstructuur van mannen en vrouwen, vroegen feministen om een vrouwvriendelijker docent. Hij en zijn gezin werden bedreigd toen hij onderzoek publiceerde met betrekking tot verschillen in hersenen van homoseksuele mensen vergeleken met hersenen van niet-homoseksuele seksegenoten. Hij is vooral bekend door zijn onderzoek naar de invloed die hormonale en (bio)chemische factoren al in de baarmoeder op de hersenontwikkeling hebben. Omdat veel al in zo'n vroeg stadium wordt vastgelegd, kun je je afvragen waarvoor iemand verantwoordelijk kan worden gehouden. Swaab is ervan overtuigd dat het opsluiten van adolescenten in jeugdgevangenissen weinig zin heeft. Beter is het te zoeken naar de meest effectieve manier om te zorgen dat ze de rest van hun leven goed doorkomen. Op wetenschappelijk gebied is Swaab een van de belangrijkste, ook internationaal bekende, Nederlandse onderzoekers. Al jaren is hij bezig met onderzoek naar de ziekte van Alzheimer en naar het ontstaan van depressies. Swaab draagt zijn bevindingen met overtuiging uit en schuwt het maatschappelijk debat niet.

Bron: HUMAN

Recente uitzendingen van Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Apollo Henkie

Apollo Henkie

Levensverhaal van Henk Terlingen die in 1969 als televisiepresentator bij de maanlanding faam verwierf en uitgroeide tot een legende in Nederland: 'Apollo Henkie'. Daa ...

21-07-2019

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Profiel: Eli Asser

Profiel: Eli Asser

Eli Asser, man van woorden. Bij wijze van eerbetoon bij zijn overlijden. Portret van Hans Polak over de schrijver van 't Schaep met de vijf pooten, waarin zijn werk, confli ...

28-01-2019

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Gerard Joling

Gerard Joling

Gerard Joling, de ogenschijnlijk excentrieke, uitbundige zanger en tv-presentator, is ten diepste een 'burgerlijke huismus' die zijn geliefde Noord-Holland nooit zal v ...

13-07-2016

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Marc-marie Huijbregts

Marc-marie Huijbregts

Hij struikelt over zijn eigen woorden, heeft een gulle hoge giechel maar kan vilein uit de hoek komen. In profiel cabaretier, acteur en tafelheer bij DWDD Marc-Marie Huijbregts. ...

19-07-2015

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Matthijs Van Nieuwkerk

Matthijs Van Nieuwkerk

Al 10 jaar een vertrouwd gezicht op de vroege avond. Met een enorm enthousiasme en tomeloze energie onthaalt Matthijs van Nieuwkerk elke avond zijn gasten als helden. Wat zou h ...

12-07-2015

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Claudia De Breij

Claudia De Breij

Ooit een verlegen meisje, nu trekt ze volle zalen. Een comédienne tussen stoere taal en ontroering. Claudia de Breij verovert harten met haar lied 'mag ik dan bij jo ...

05-07-2015

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Joop Zoetemelk

Joop Zoetemelk

De Tour de France komt naar Nederland. In aanloop naar de Grand Depart in Utrecht portret van Neerlands grootste wielerheld: Joop Zoetemelk. Over de kracht van een polderheld.

21-06-2015

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Mark Rutte

Mark Rutte

Sinds 2010 is hij minister-president, maar wat weten Nederlanders eigenlijk van Mark Rutte? In Brandpunt Profiel het leven en de loopbaan van de man die ooit als "Mr. Tefal ...

14-06-2015

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Guus Hiddink

Guus Hiddink

De glanscarrière van bondscoach Guus Hiddink lijkt in een gure herfst te zijn beland. Voor Oranje dreigt uitschakeling op weg naar het EK. In Brandpunt Profiel de biograf ...

07-06-2015

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Willem-alexander En Máxima

Willem-alexander En Máxima

In hermelijnen mantel en met een ravissante Koningin aan zijn zijde begon Koning Willem Alexander twee jaar geleden aan de taak waar hij een leven lang op is voorbereid. Er werd ...

31-05-2015

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Meest bekeken uitzendingen van Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Anna Meijerink

Anna Meijerink

Hoe een Nederlandse vrouw samen met haar kinderen ontsnapte uit een Amerikaanse sekte.

18-05-2006

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Lodewijk De Waal - Ik Geloof In Twijfel

Lodewijk De Waal - Ik Geloof In Twijfel

Sinds zijn vertrek bij de FNV is het nogal stil rond Lodewijk de Waal. We volgen hem als directeur van Humanitas. Documentaire van Dorothée Forma. Afl.: Lodewijk de Waal ...

26-09-2010

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Egbert Myjer

Egbert Myjer

Vierluik over Het kwaad - tussen verzoeking en berechting. Vanavond rechter Egbert Myjer. Hij geeft in Straatsburg vorm aan het geweten van Europa. Op 1 november a.s. neemt hij ...

14-10-2012

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Profiel Agnes Jongerius

Profiel Agnes Jongerius

Profiel maakt een reconstructie van de machtsstrijd binnen de FNV die er de reden van is dat Agnes Jongerius binnenkort vertrekt als voorzitter van de vakbond. Macht in de polde ...

04-03-2012

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Tygo Gernandt

Tygo Gernandt

Een portret van Tygo Gernandt, de Jack Nicholson van de Nederlandse film. Met zijn rol in Van God los, over de bende van Venlo, vestigde hij in één klap zijn naam ...

22-10-2010

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Jochem Myjer

Jochem Myjer

We gingen achter de schermen mee met een van Nederlands succesvolste cabaretiers: Jochem Myjer. Myjer speelt avond na avond voor uitverkochte zalen met zijn nieuwe show De rust ...

09-11-2009

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Van Agt

Van Agt

Serie biografieën. van de eerste CDA-lijsttrekker én premier Dries van Agt. Op 11 oktober viert het CDA z

05-10-2005

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Mark Rutte

Mark Rutte

De weifelende partijleider die in 2006 niet met z

11-03-2012

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Bernard Wientjes

Bernard Wientjes

De voorman van de werkgeversorganisatie VNO-NCW Bernard Wientjes staat op de eerste plaats in de Volkskrant Top 200 van meest invloedrijke Nederlanders. Macht in de polder Portr ...

12-02-2012

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

Brandpunt Profiel

Brandpunt Profiel - Olcay Gulsen

Olcay Gulsen

Ze wil de wereld veroveren met haar merk Supertrash. Zakenvrouw Olcay Gulsen. Waalwijkse van Koerdische afkomst die uit het niets een modelabel begon dat inmiddels wereldwijd wo ...

09-02-2012

HUMAN

Alle afleveringen bekijken

Nederland 1

© 2025 - UITZENDINGGEMIST.NET